Uitspraak ‘Borstvoeding ‘s ochtends meest stimulerend’, raakt kant nog wal

nucleo1.jpgDiverse kranten, vakbladen, blogs en websites in Nederland publiceerden onlangs korte berichten naar aanleiding van de publicatie van een onderzoek naar de concentraties nucleotiden in moedermelk en de mogelijke invloed daarvan op de baby. Medewerkers van het Kenniscentrum Borstvoeding gingen op onderzoek uit. Zij stellen dat dit onderzoek niets zegt over de invloed van afgekolfde moedermelk op het dag-nachtritme van baby’s die afgekolfde moedermelk drinken.

Helaas waren de conclusies van dit onderzoek in de pers ongefundeerd. Moeders zijn hierdoor onnodig ongerust gemaakt en werd borstvoeding nodeloos ingewikkeld gemaakt.
Uiterst schokkend vindt het Kenniscentrum Borstvoeding het dat vele nieuwsbronnen de verdraaide conclusies klakkeloos van elkaar overschreven en publiceerden. Zelfs in de vakbladen troffen we berichtgeving aan gebaseerd op dit persbericht. Dat is niet alleen jammer, maar ook zorgwekkend. Zorgverleners die werkzaam zijn in de zuigelingenzorg dienen namelijk de juiste, onafhankelijke en betrouwbare onderzoeksresultaten onder ogen te krijgen. Niet de persberichten die kant noch wal raken zoals deze.
Dit onderzoek maakt alleen inzichtelijk dat de concentratie van een aantal bepaalde ‘slaap-gerelateerde’ stoffen (nucleotiden) wisselt in moedermelk over de periode van 24 uur. Het directe effect daarvan op baby’s is niet onderzocht. Het kan dus niet aangenomen worden dat deze stoffen een effect hebben op de baby. De uitspraken van de onderzoeker Cristina Sánchez: ‘Je drinkt ‘s nachts ook geen koffie als je wilt slapen. Dat geldt ook voor moedermelk.’ en: ‘Moeders begaan een grote fout als ze hun baby melk geven van een ander tijdstip.’ zijn hoogst discutabel en raken kant nog wal omdat hier helemaal geen onderzoek naar gedaan is en ook geen enkel bewijs voor geleverd is.

Waar komt het verhaal vandaan?

Het onderzoek is uitgevoerd door Cristina Sánchez en haar collega’s van de University of Extremadura, Hospital Perpetuo Socorro en de Ordesa Group SL in Spanje.
Het onderzoek is gepubliceerd in het medische tijdschrift Nutritional Neuroscience. Het onderzoek is gefinancierd door Ordesa Group SL en de University of Extremadura. Ordesa Group is een Spaanse voedingsmiddelenfabrikant die o.a. kunstvoeding voor baby’s maakt.

Wat voor onderzoek was het?

nucleo5.jpgDe onderzoekers waren geïnteresseerd in hoe de concentratie van nucleotiden in moedermelk over de dag heen verschillen. Deze interesse, zo verklaren de onderzoekers, komt voort uit de behoefte om een kunstvoeding te kunnen ontwikkelen die meer op moedermelk lijkt: ‘For this reason, there is growing interest in attempting to make infant formulas that more closely resemble mother’s milk.’ Vandaar ook de sponsoring door de Ordesa Group.

Nucleotiden spelen een belangrijke rol bij de ontwikkeling van embryo’s, de ontwikkeling van het immuunsysteem, de darmflora en de ontwikkeling van gezonde cellen. Sommige nucleotiden spelen daarnaast een rol bij het slaap-waakritme. De onderzoekers waren speciaal in deze slaapgerelateerde nucleotiden geïnteresseerd.

Dertig gezonde Spaanse moeders die hun kind borstvoeding gaven, hebben aan dit onderzoek meegedaan en hebben één dag, zes tot acht keer, voor de borstvoeding, een buisje moedermelk afgekolfd en beschikbaar gesteld voor het onderzoek. De tijdstippen waarop zij afkolfden was niet bij alle vrouwen gelijk. De onderzoekers hebben deze monsters ontleed en de hoeveelheden nucleotiden door de dag heen geanalyseerd.

De resultaten van het onderzoek

nucleo4.jpgHet onderzoek wijst uit dat er een verhoogde concentratie is van 5’AMP nucleotiden in de nacht, dat wil zeggen in de monsters afgenomen na 20.00 uur. De concentraties waren in het begin van de nacht het hoogst en aan het eind van de nacht lager.
Het onderzoek wijst ook uit dat de 5’UMP nucleotiden de hoogste concentratie hadden midden in de nacht. De concentraties van de andere nucleotiden veranderden niet gedurende de dag (24 uur). De analyse van de cijfers maakt duidelijk dat er significante verschillen in concentraties zijn van 5’AMP, 5’GMP, 5’CMP en 5’IMP nucleotiden.

Welke conclusies trekken de onderzoekers?

De onderzoekers concluderen dat dit onderzoek aantoont dat de concentratie van nucleotiden in moedermelk niet constant is over een periode van 24 uur. Dit geldt met name voor de 5’AMP, 5’GMP en 5’UMP nucleotiden. Ze stellen tevens dat de verhoging van de concentratie van deze nucleotiden in de nacht suggereert dat ze mogelijk een slaapverwekkende rol spelen bij het kind.
‘The assay of nucleotides in the breast-milk of the study population showed that their levels were not constant over a 24-h period. This was particularly so for 5’AMP, 5’UMP, and 5’GMP, which showed increased concentrations at night and may, therefore, be involved in inducing hypnotic action in the infant.’

De conclusie van Kenniscentrum Borstvoeding

nucleo2.jpgDit kleine, observationele onderzoek toont aan dat bepaalde, slaapgerelateerde stoffen niet altijd in dezelfde concentratie aanwezig zijn in moedermelk over een periode van 24 uur. Ook van andere stoffen in het lichaam is bekend dat de concentratie ervan fluctueert gedurende de dag. Een voorbeeld van zo’n stof is melatonine, een hormoon dat invloed heeft op het cyclische regulering van diverse functies in het lichaam.

Dit onderzoek was een observationeel onderzoek, een type onderzoek dat een associatie tussen bepaalde factoren kan laten zien (verhoogde concentratie van nucleotiden in de nacht), maar dat niet een oorzaak en gevolg-relatie laat zien. Er is niet onderzocht of ook daadwerkelijk het slaapritme van de kinderen vergelijkbare veranderingen door de dag en nacht heen vertoonde. De invloed van de nucleotiden op hun dag- en nachtritme kan dan wellicht verondersteld, maar niet aangetoond worden. De concentratie van stoffen in de moedermelk kan een gevolg zijn van bepaalde processen in de moeder die niets te maken hebben met het dag- en nachtritme van de baby.

In het nieuws werd gesteld dat de onderzoekers met deze conclusies zouden zijn gekomen

    \t

  1. De ‘ochtendmelk’ is even stimulerend voor een baby als een kop koffie voor een volwassene.
  2. \t

  3. De melk die baby’s krijgen bij borstvoeding verschilt naargelang het tijdstip van de dag.
  4. \t

  5. De moedermelk bevat ‘s ochtends natuurlijke stimulanten en ‘s avonds natuurlijke kalmerende stoffen. Dit helpt de baby wakker te blijven en te slapen op het juiste moment. Dit verklaart wellicht waarom sommige baby’s plots actief worden of juist veel slapen als ze ‘afgekolfde’ moedermelk te drinken krijgen op een vreemd tijdstip.
  6. \t

  7. Moeders die kolven moeten er daarom voor zorgen dat hun baby de melk krijgt op het tijdstip dat die is afgekolfd. Zo wordt het slaappatroon van de baby niet verstoord. Je drinkt ‘s nachts ook geen koffie als je wilt slapen. Dat geldt ook voor moedermelk.
  8. \t

  9. Moeders begaan een grote fout als ze hun baby melk geven van een ander tijdstip.

Maar, let op!, afgezien van conclusie 2, is geen van deze uitspraken gebaseerd op gegevens afkomstig uit dit onderzoek. Het fenomeen dat baby’s na het drinken van afgekolfde melk actief, dan wel slaperig worden is bij het Kenniscentrum Borstvoeding
niet bekend. Baby’s worden gewoon wakker en slaperig op momenten die volgens ‘ons’ niet in een ‘normaal’, of in ‘ons’ ritme horen.

Randomized Controlled Trial

Dergelijk conclusies zouden alleen maar getrokken kunnen worden als het onderzoek een Randomized Controlled Trial was geweest (de gouden standaard als het gaat om het aantonen van effecten). Er zouden dan bijvoorbeeld groepen baby’s met elkaar vergeleken kunnen worden; één groep die ‘™s nachts de overdag-afgekolfde melk en die overdag de in-de-nacht-afgekolfde melk te drinken krijgt, én een groep die afgekolfde melk krijgt die gekolfd is op het tijdstip dat er ook gedronken wordt. Ter extra controle zou bijvoorbeeld ook nog een groep toegevoegd kunnen worden met baby‘™s die steeds live bij hun moeders drinken en een vierde groep baby’s die enkel kunstvoeding te drinken krijgen. Pas dan zou men mogelijk conclusies kunnen trekken over de invloed van melkvoeding op het slaap-waakritme van baby’s

De WHO-aanbevelingen

nucleo3.jpgMoedermelk is de normvoeding voor alle kinderen waar ook ter wereld. Moedermelk is optimaal van samenstelling en uitgebalanceerd, speciaal afgestemd voor elk kind in de groei. De WHO beveelt borstvoeding aan als de optimale voeding voor baby’s: zes maanden exclusief, daarna in combinatie met bijvoeding tot twee jaar en in ieder geval zo lang moeder en kind dat willen.

Eindconclusie

Helaas waren de conclusies van dit onderzoek in de pers volkomen misplaatst, zijn moeders onnodig ongerust gemaakt en werd borstvoeding nodeloos ingewikkeld gemaakt.
Uiterst schokkend vindt het Kenniscentrum Borstvoeding het dat vele nieuwsbronnen de verdraaide conclusies klakkeloos van elkaar overschreven en publiceerden. Zelfs in de vakbladen troffen we berichtgeving aan gebaseerd op dit persbericht. Dat is niet alleen jammer, maar ook zorgwekkend. Zorgverleners die werkzaam zijn in de zuigelingenzorg dienen namelijk de juiste, onafhankelijke en betrouwbare onderzoeksresultaten onder ogen te krijgen. Niet de persberichten die kant noch wal raken zoals deze.

Bron

Met medewerking van

Het artikel is tevens geplaatst op

Copyright

© | Op dit artikel rust copyright | StefanKleintjes |

Hier uw advertentie?

Neem vrijblijvend contact met ons op voor de mogelijkheden

Gerelateerde artikelen