Jij bent alles wat je kind nodig heeft! Baby's doen het prima op uitsluitend borstvoeding gedurende de eerste zes maanden. Extra drinken is niet nodig, we raden het zelfs af. De twijfels komen desondanks bij warm weer of als er sprake is van vakantieplannen naar een land met tropisch of subtropisch klimaat. Wij krijgen regelmatig de vraag hoeveel extra water er moet worden bijgegeven opdat de baby niet uitdroogt. In dit artikel leggen we uit hoe je uitdroging kunt voorkomen en dat extra water bijgeven bij borstvoeding niet nodig en zelfs onverstandig is.
[Update: 24-07-2019]

Mensenkinderen zijn gemaakt om bij hun ouders te slapen. De tastzin is, met het zicht, het belangrijkste zintuig van primaten. Jonge primaten worden vaak op het lichaam van de moeder gedragen en slapen jaren na de geboorte bij haar, vaak tot ruim nadat ze van de borst zijn. Het te verwachten patroon is dat moeder en kind samen slapen, en dat het kind de hele nacht, wanneer het ook wil, kan drinken. Normale, gezonde, borstgevoede en samen slapende kinderen slapen niet 'door' (zeven tot negen uur achter elkaar) tot ze geen nachtvoedingenvoedingen meer nodig hebben en/of drie tot vier jaar zijn.

Therapeutisch flesvoeden gebruik je als je wilt dat de fysiologie van het drinken van je baby aan de fles, zo dicht mogelijk de manier van drinken aan de borst benadert. Sommigen noemen het ook 'respectvol voeden'. Je kind neemt de fles, je kind bepaalt hoeveel hij drinkt en wanneer hij stopt met drinken. In het Engels heet het 'paced bottle feeding'.

Bijna alle kindjes spugen wel eens een keer en de een soms wat vaker of wat meer dan ander. Drinkt jou kindje bij jou aan de borst en spuugt je kindje veel of vaak? Vraag je je af of je kindje reflux heeft? In dit artikel lees je wat normaal is en wanneer het nodig is om medisch advies te vragen. De informatie is gericht op kinderen die op tijd geboren zijn en borstvoeding krijgen.

Het onderzoeksverslag van Winkel en Boluyt, gepubliceerd in 'Praktische pediatrie', stelt dat er geen verband zou zijn gevonden tussen introductie van een fopspeen en het langdurig geven van borstvoeding. Stichting Zorg voor Borstvoeding, van het borstvoedingscertificaat, reageert fel en stelt: 'De stellige wijze waarop Winkel en Boluyt hun conclusies trekken met betrekking tot speen- en fopspeengebruik staat in schril contrast met de beschikbare onderzoeksgegevens. De beperkingen van de diverse onderzoeken zijn in dit artikel niet meegenomen en de onderzoeken zijn dusdanig divers dat het de vraag is of men er eenduidige conclusies uit mag trekken.'

Lastige materie! Hier volgen de hoogtepunten van de discussie én een recensie van drie onderzoeken naar fopspeengebruik en de potentiële invloed op borstvoeding.
Op het eind een flinke literatuurlijst.

Soms komen baby's die het de eerste maanden heel goed deden op exclusieve borstvoeding, na twee tot vier maanden niet meer zo goed aan. Dit kan normaal zijn, omdat borstgevoede baby's een eigen groeicurve volgen en omdat baby's die kunstvoeding krijgen een andere groeicurve volgen. Het kán dus lijken dat ze te langzaam groeien, terwijl het de kunstgevoede baby is die te snel groeit. Borstvoeding is de normale, natuurlijke, fysiologische manier om zuigelingen en kleine baby's te voeden. Het gebruik van de kunstgevoede baby als het normale model voor groeicurven is irrationeel en leidt ertoe dat we vergissingen maken bij het adviseren van moeders op het gebied van voeding en groei.

Het advies 'Zes maanden exclusief borstvoeding' blijft. Dat is niet alleen de visie van het Kenniscentrum Borstvoeding, maar ook de visie van Unicef, WHO, British Medical Journal, Best for Babies, Baby Milk Action, American Association of Pediatrics, World Alliance for Breastfeeding Action [WABA], Academy of Breastfeeding Medicine [ABM].
Recent onderzoek Prevalence of Childhood Celiac Disease and Changes in Infant Feeding zet de zes maanden grens opnieuw onder druk.
Een verschil van zeven per duizend (0,7%) in één retrospectief vergelijkend cohort onderzoek is ten ene malen onvoldoende grond voor wijziging van het advies van zes maanden dat staat als een huis. Verdiep je gerust in onderstaande verwijzingen.

Koliek, ofwel ernstige kramp, is een van de mysteries van moeder natuur. Niemand weet wat het precies is, maar iedereen heeft er een mening over. In het schoolvoorbeeld krijgt de baby rond twee à drie weken na de geboorte huilbuien. Deze komen vooral 's avonds voor. Als de baby ongeveer drie maanden is, of soms ouder, dan hebben ze er steeds minder last van. Als de baby huilt is hij vaak ontroostbaar, hoewel hij tijdelijk rustig wordt als er met hem rond wordt gelopen, hij wordt gewiegd of hij een autoritje maakt. Om de diagnose koliek of ernstige kramp te stellen, moet hij goed aankomen en op alle andere gebieden gezond zijn. Hoewel: ook als de baby goed aankomt kan hij huilen omdat hij nog steeds honger heeft.

Borstvoeding, groei en groeistandaard: het gebruik van de WHO-groeistandaard om de groei van Vlaamse kinderen te monitoren.
Deze studie is opgezet om te meten hoeveel kinderen in Vlaanderen borstvoeding krijgen en voor hoe lang ze borstvoeding krijgen; ook werd de groei van de exclusief met moedermelk gevoede kinderen vergeleken met de gegevens van de WHO groeistandaard en de lokaal gebruikte groeikaarten die weergeven hoe alle Vlaamse kinderen groeien. Een groep van 3287 kinderen van 0-3 jaar is onderzocht. Naast de borstvoedingdata werden gemeten: de lengte, gewicht, BMI, hoofdomtrek.
Het Kenniscentrum Borstvoeding vindt het niet terecht dat de WHO-groeistandaard niet gebruikt gaat worden om de groei van alle Vlaamse kinderen te monitoren.

Wetenschappers in België ontdekken dat de voeding die een baby in de eerste levensmaanden krijgt, wel degelijk invloed heeft op de groei. Zij concluderen dan dat kinderen die borstvoeding krijgen trager groeien in het eerste levensjaar dan kinderen die een fles met kunstvoeding krijgen. Het persbericht dat de wereld in geslingerd wordt krijgt de kop mee 'Baby's met borstvoeding groeien trager'. Dat de voeding die baby's krijgen invloed heeft op de groei, dat weten we al lang. En dan stellen dat borstkinderen trager groeien… sinds wanneer is kunstvoeding de norm? Domme gansjes!

Normaal gesproken laat je je kindje aan de eerste borst net zo lang drinken totdat hij vanzelf los laat. Daarna bied je ook de tweede borst aan. Soms kan het beter zijn om gedurende de voeding vaker van borst te wisselen. Zo geef je tijdens één voeding vier, zes of meer 'borsten'. Dit heet wisselvoeden en in dit artikel lees je er meer over.

Mamahonger!! Elk kindje heeft zo zijn of haar eigen manieren en/of eigen woordjes om aan te geven dat hij/zij een slokje mamamelk wil. Prachtige verhalen kreeg ik binnen op mijn oproep, ik deel ze graag met jullie. Dank voor jullie bijdragen.
Heb je ook een borstvoedingdip? Raad ik je beslist aan snel verder te lezen.

Een baby heeft van nature een grote zuigbehoefte. Hij kan, hoe klein hij ook is, heel krachtig zuigen. Dat hoort bij zijn overlevingspakket: door vaak en krachtig te zuigen brengt hij de melkproductie bij zijn moeder op gang en verzekert hij zich van voldoende voeding nu en in de komende dagen, weken, maanden en jaren. In dit artikel bespreken we het zuigen en fopzuigen.

Mijn dochtertje van drie maanden krijgt borstvoeding en tot nu toe ging het heel goed. Echter, sinds een paar dagen heb ik het gevoel dat ik niet meer genoeg melk heb. Ze huilt veel, en amper anderhalf uur na de voeding heeft ze al weer honger. En mijn borsten voelen leeg aan. Ik ben bang dat mijn melk nu op raakt!
Annelies Bon geeft antwoord op deze vraag.

Aanwijzingen over hoe vaak baby's 'natuurlijkerwijs' gevoed zouden moeten worden, kunnen we vinden als we kijken naar de voedingsfrequentie van de nakomelingen van aan ons verwante soorten zoals chimpansees en gorilla's, en naar de samenstelling van moedermelk, aangezien voedingsfrequentie samenhangt met de samenstelling van melk.