Hulpmiddelen bij borstvoeding

Gewoon omdat we je álles willen vertellen wat wij weten over borstvoeding. En soms zijn dat heel saaie zaken, heel gewone dingen zoals tepelhoedjes of zoogkompressen. Van die dingen die je gewoon even moet weten.
In de laatste jaren wordt steeds meer borstvoeding gegeven, dus worden ook hulpmiddelen voor borstvoeding vaker aangeprezen. Sommige zijn nuttig, sommige niet en enkele zelfs gevaarlijk als ze verkeerd gebruikt worden. De firma’s die dit soort hulpmiddelen aanbieden geven hun publicaties meestal een wetenschappelijk tintje, daardoor valt het minder op dat het eigenlijk ook maar gewone reclame is.

• Borstkolf

  het meest gebruikte hulpmiddel bij borstvoeding. Omdat er zo veel verschillende modellen op de markt zijn, vind je alle informatie over borstkolven in het artikel
  Afkolven van moedermelk

  Bestel via

• Borstvoeding Hulp Set (BHS)

  is een toestel dat een oplossing kan bieden wanneer de baby niet voldoende zelf aan de borst kan drinken. Het bestaat uit een fles die rond de nek van de moeder hangt en twee slangetjes die elk bij een tepel vastgeplakt worden. De baby kan zo aan de borst drinken en door het slangetje extra voeding krijgen. Een BHS gebruik je bijna altijd onder begeleiding, bijvoorbeeld bij een zieke of geadopteerde baby of wanneer je je baby bij wilt voeden met moedermelk, donormoedermelk of kunstvoeding en tegelijkertijd je eigen productie op gang wilt krijgen of houden, of wanneer je baby moet leren drinken aan de borst.

  Bestel via

• Borstvoedingsthee

  word je soms aangeraden om je melkproductie te verhogen. Het meest efficiënte middel om de melkproductie te verhogen is vaak of vaker aanleggen. Belangrijk is dat je voldoende drinkt, niet overmatig, gewoon zo veel dat je nooit dorst krijgt en dat je regelmatig moet plassen. Natuurlijk mag je daarvoor borstvoedingsthee nemen. Een speciale borstvoedingsthee is dus niet echt nodig, maar wanneer je hem lekker vindt, dan is er natuurlijk niets op tegen.

• Comfort beha

  is een beha die niet echt ondersteuning geeft maar wel de boel bij elkaar houdt. Hij is lekker om mee te slapen of om hem te dragen op die momenten dat je eigenlijk geen beha aan wilt. Hij houdt ook kompressen op de plek en voorkomt dat tepelzalf aan je kleding komt.

• Finger-Feeder

  is een ander alternatief voor de fles. Het is een methode die met name van pas komt voor baby’s met zuigmoeilijkheden. Een Finger-Feeder gebruik je uitsluitend onder begeleiding van een ervaren vroedvrouw of een lactatiekundige.

  Bestel via

• Gel kompres

  is een voorgevormd kompres. Je gebruikt het als je warmte of koude therapie wilt toepassen op je borsten.

• Hydrogelpads

  zijn gelverbanden of gelkompressen die je in de plaats van tepelzalf kunt gebruiken. Gekoeld kunnen ze verlichting brengen bij pijnlijke tepels en net zoals lanoline bevorderen ze door vochtige wondgenezing het herstel van de huid. Er bestaat ook een gelcompres dat erg goed helpt bij de genezing van kapotte tepels door verkeerd aanleggen of krachtig zuigen van de baby. Zorg natuurlijk eerst dat je baby perfect aangelegd is, anders blijven de problemen terugkomen.

• Kolftrechter

  is een grote bolvormige trechter die op een fles vastgeschroefd wordt. Hij wordt gebruikt om moedermelk met de hand af te kolven. Het is een iets stabielere oplossing dan een gewone trechter die je in een fles steekt.

• Lekglaasjes

  zien er eigenlijk uit zoals tepelbeschermers maar ze hebben geen luchtgaatjes. Sommige mensen zullen ze je aanraden omdat je de melk die tussen de voedingen in het lekglaasje wordt opgevangen voor de baby kunt bewaren. Dit moeten we je echter ten sterkste afraden. Deze melk spettert misschien uren rond je tepel en wordt constant op lichaamstemperatuur gehouden. Ze is een grandioze groeibodem voor bacteriën. Niet doen dus! Tja, en voor je tepels is een lekglaasje ook niet echt aan te raden omdat je huid constant nat gehouden wordt. Door de kolvende werking kan het gebeuren dat je steeds meer melk gaat produceren, wat het gevaar voor borstontstekingen doet toenemen. Lekglaasjes gebruik je dus liever niet.

• Moedermelkbewaarzakjes

  zijn kleine plastic zakjes waarin je, als je kolft, je melk direct af kunt kolven. Het zakje kan dan zo in de fles waar je baby uit drinkt. Je bespaart het overgieten van de melk, wat een voordeel is voor de hygiëne. Goedkope moedermelkbewaarzakjes en zakjes die je te vol hebt gedaan, gaan soms in de diepvries kapot.

  Bestel via

• Niplette

  is een klein dopje wat je vacuüm kunt zuigen. Oorspronkelijk uitgevonden door een plastische chirurg om vlakke tepels beter naar voren te brengen. Tegenwoordig wordt het ook aan moeders verkocht die borstvoeding willen geven. Eigenlijk is het even nuttig of onnuttig zoals de tepelvormers. Want het resultaat is vaak niet blijvend en je tepel wordt na korte tijd weer even vlak of ingetrokken zoals daarvoor. Tja, dan is een preventief gebruik tijdens de zwangerschap natuurlijk helemaal zinloos.

• Softcup

  wordt gebruikt als een voedingskopje of voedingscupje, alleen zit de softcup op een fles en heeft hij een ventiel. Het is om zo maar te zeggen de luxe versie van het voedingskopje wat je niet meerdere keren tijdens de voeding hoeft bij te vullen.

• SpecialNeeds®Feeder

  is een speciale speen die door mevrouw Haberman [Habermanfeeder] werd uitgevonden voor haar baby met een schisis. Hij is langer en heeft een ventiel zodat een baby met schisis, die niet vacuüm kan zuigen, toch kan drinken. Het topje zit veel verder van achteren in het mondje en de melk loopt er niet vanzelf uit. Dat zijn de dingen die een beetje aan borstvoeding laten denken. Maar hij is hard en een baby die geen speen in zijn mond wil, die gaat ook niet uit deze speciale speen drinken. Heb je daartegen een baby die de speen wel in de mond accepteert maar die zich verschrikkelijk verslikt en gewoon niet weet wat hij met een normale speen moet doen, dan maak je een kans met deze speciale speen. De SpecialNeeds®Feeder is uitsluitend bedoeld voor baby’s met een drinkprobleem zoals Schisis of andere zuigproblemen die niet aan de borst kunnen drinken.

• Tepelbeschermer

  kan je in plaats van een zoogkompres gebruiken. Een tepelbeschermer draag je tussen het voeden door. Het is een halve plastic bol met beluchtinggaatjes en een silicone membraan met een groot gaatje voor je tepel. Wanneer je huid beschadigd is kan het aangenaam zijn dat het zoogkompres of je kleding niet in contact met je tepel komt. En doordat er lucht bij de tepel komt wordt de heling van het wondje bevorderd. Lek je veel, gebruik dan geen tepelbeschermer, omdat deze een licht kolvende werking heeft. Je tepels zitten dan constant onder de melk wat niet goed is voor de huid. Bij sommige firma’s kan je voor een tepelbeschermer een absorberende voering krijgen. Deze kleine rolletjes zuigen de melk op zodat je tepel droog gehouden wordt.

• Tepelhoedje

  is een heel gespecialiseerd voorwerp dat ook wel ‘tepelbeschermer’ wordt genoemd. Een tepelhoedje is maar zelden echt nuttig en we raden je aan het alleen onder begeleiding van een ervaren verloskundige, vroedvrouw of lactatiekundige te gebruiken voor hooguit een paar voedingen. Tepelhoedjes werden vroeger te pas en te onpas geadviseerd. Nog steeds worden ze vaak zonder echte indicatie aan moeders gegeven. Door het gebruik ervan kan het bij de baby tot een zuigverwarring komen, dat betekent, dat de baby niet meer goed weet, hoe hij aan de borst moet drinken. Daarbij komt dat de baby de borst met een tepelhoedje niet goed kan leeg drinken en ook niet zo goed zal stimuleren. Moeders, die een goede melkproductie hebben, krijgen door het gebruik ervan vaak stuwing en misschien zelfs een borstontsteking. Bij moeders, waar de productie nog niet goed op gang is gekomen kan de productie snel terug lopen. De tepelhoedjes van vandaag zijn wel meestal veel dunner dan die van vroeger en het zogenaamde ‘contacttepelhoedje’ met een uitsparing voor baby’s neusje, is ook beter dan het ouderwetse tepelhoedje. Maar dat alles neemt toch niet weg dat je een tepelhoedje alleen zou moeten gebruiken als het echt nodig is en onder begeleiding van een deskundige.
  Het tepelhoedje biedt ook geen oplossing wanneer de baby de borst niet goed kan nemen omdat de borst gestuwd is. In tegendeel, wanneer je stuwing hebt, dan mag je het tepelhoedje zeker niet gebruiken. En bij tepelkloven, die meestal door een verkeerde drinktechniek of verkeerd aanleggen zijn ontstaan, is het natuurlijk ook geen goed idee omdat de drinktechniek door het tepelhoedje alleen slechter wordt in plaats van beter.

• Tepelvormer

  kan je gebruiken om platte of ingetrokken tepels naar voor te brengen. Een tepelvormer ziet er bijna net zo uit als een tepelbeschermer, alleen het gaatje in het membraan is veel kleiner. Je kunt hem al tijdens je zwangerschap gebruiken, maar niet meer dan een uurtje per dag. Ook hier moet je rekening houden met de licht kolvende werking ervan.
  Er bestaan ook nog andere mogelijkheden om een platte of ingetrokken tepel naar voor te krijgen en eigenlijk hoef je tijdens de zwangerschap hiermee helemaal niet bezig te zijn. Raadpleeg wel een lactatiekundige wanneer je vermoedt dat er een probleem kan zijn.

  De lactatiekundige zal je tepel onderzoeken en je vertellen wat je het best kunt doen. Het lijkt misschien raar, maar niet elke tepel die er plat of ingetrokken uitziet is dat ook. Soms kan het helpen wanneer je regelmatig tepelmassage toepast. De lactatiekundige zal je tonen hoe dit gaat. De meest eenvoudige manier is echter gewoon de eerste dagen na de geboorte, steeds voor het aanleggen, enkele minuten af te kolven. Daarmee wordt de borst rond de tepelhof soepeler en je tepel zal een beetje naar voor komen. Dit zal het voor je baby gemakkelijker maken de juiste plaats te vinden en met een grote hap de borst te nemen. De tepel is namelijk vooral een oriëntatiepunt voor je baby en platte en ingetrokken tepels zijn in de meeste gevallen helemaal geen probleem.

• Tepelzalf

  kan je bij gevoelige of pijnlijke tepels gebruiken. Het belangrijkste bij pijnlijke tepels is echter dat je controleert of je baby goed is aangelegd en zonodig de baby corrigeert. Heb je nog nooit of al lang niet meer borstvoeding gegeven, dan moeten je tepels eerst weer aan de nieuwe bestemming wennen. Een tepelzalf kan kloven voorkomen of bestaande kloven sneller laten genezen. Je gebruikt het beste een hypoallergene lanoline die je heel dun smeert want anders kan je baby bij de volgende voeding de borst misschien niet goed pakken omdat de tepel en tepelhof te glibberig zijn. Er zijn diverse merken in de handel.

  Een zalf is niet zo goed omdat deze de huid vochtig houdt. Een olie kan de poriën op de tepelhof verstoppen. Sommige zalven en oliën bevatten een hele lijst van inhoudsstoffen, die niet allemaal goed voor de baby zijn, dus moet je ze voor het voeden weer afwassen. Bij hypoallergene lanoline is dit niet nodig.

  Bestel via

• Voedingsbeha

  is een beha waar je de cup van los kunt maken zodat de baby bij je kan drinken zonder dat je de hele beha naar boven hoeft te schuiven. Bekijk de modellen goed en kies voor eentje waar je borst ook als de cup open is goed in de beha blijft zitten. Heb je bij een open cup aan een kant bijvoorbeeld niets of maar een dun bandje, dan is het sluiten van de cup waarschijnlijk eerder moeilijk en bijna niet met één hand te doen.

  Koop tijdens je zwangerschap maar één voedingsbeha en kies voor twee cupmaats groter dan je maat voor je zwangerschap. Straks, ruim twee weken na de bevalling koop je een tweede voedingsbeha. Pas dan weet je namelijk welk maat je waarschijnlijk de volgende maanden nodig zal hebben.

  Bestel via

• Voedingsflessen

  heb je in allerlei soorten en maten. De een nog mooier en met een natuurlijker vorm [breastbottle] dan de ander. We kunnen er weinig over zeggen. We kunnen er niet speciaal eentje aanbevelen en we kunnen er ook niet speciaal eentje afraden.

• Voedingskopje

  is een klein bekertje waarmee de baby die niet of niet voldoende aan de borst drinkt bijgevoed kan worden zonder dat hij zuigverwarring krijgt door het gebruik van een flessenspeen.

• Voedingskussens

  bestaan in alle mogelijke en onmogelijke vormen, maten en materialen. Twee, drie gewone kleine kussens doen het meestal ook en wanneer de baby iets ouder is, heb je soms helemaal geen kussen meer nodig. Of juist wel omdat hij te zwaar is geworden. Maar als je er eenmaal aan gewend bent kun je soms zomaar niet meer voeden zonder kussen. Over het algemeen doen ze meer kwaad dan goed en meestal wordt het gebruik ervan verkeerd aangeleerd. En het is weer iets wat je nodig zou hebben om borstvoeding te kunnen geven. Het is verstandig in verschillende situaties en posities te voeden en zorg ervoor dat de aanlegtechniek van je baby perfect is. Pas dan kun je beoordelen of een kussen ergens het voeden voor je ontspannender kan maken. Voor je het weet ben je afhankelijk van een voedingskussen en dan denk je dat je zonder het kussen niet kunt voeden.

• Zoogkompressen en borstkompressen

  beschermen je tegen lekken. Er bestaan wegwerpzoogkompressen gemaakt van papier of van katoen. Voor gevoelige tepels zijn er kompressen gemaakt van wol en zijde. Heel handig in de eerste dagen en weken wanneer de meeste moeders lekken. Het is wel zo, dat een zoogkompres een licht zuigende werking heeft en daardoor het lekken juist in stand kan houden. Heb je langer last van lekken, probeer ze dan enkele dagen weg te laten. Gebruik je wegwerpkompressen, dan let er dan op, dat ze geen plasticlaagje bevatten. Dat broeit en maakt de huid week.

  De moderne kompres is de borstkompres, die gemaakt is van silicone. Deze oefent een beetje druk op de tepel uit en sluiten hem daardoor af. Je kunt ze zelfs zonder beha gebruiken en ze hebben dus geen zuigende werking. Ze zijn misschien duur, maar je hebt maar één paar nodig voor al die maanden dat je borstvoeding geeft. Omdat het lekken soms echter juist de functie heeft een teveel aan melk weg te laten lopen, is het voor sommige moeders niet zo’n goed idee deze silicone kompressen lang en ook ‘s nachts te dragen. Sommige moeders hebben de ervaring dat deze kompressen de oorzaak voor een verstopt melkkanaal kunnen zijn wanneer ze deze te lang achter elkaar dragen.

  Bestel via

• Borstvoedingsarmband

  is een hulpmiddel waarmee je kunt onthouden hoe laat en aan welke borst je de laatste voeding gegeven hebt. Handig? Voor sommige moeders vast wel, vooral als je wat vergeetachtig bent geworden. Anderen voelen gewoon even aan hun borst, links en rechts, en weten dan dat de volste aan de beurt is. Als je ‘m gebruikt, hou dan niet strikt vast aan tijden, maar blijf kijken naar je baby: die weet als geen ander, en zonder klok te kunnen kijken, dat het tijd is voor een volgende voeding.

  Hier bij Oggies heb je hele mooie.

Lees ook

Wil je meer weten over de hulpmiddelen die we hier opgesomd hebben? Gebruik dan de zoekfunctie op deze site, je vindt dan vanzelf de artikelen waar deze hulpmiddelen in genoemd worden. Je vindt de zoekfunctie helemaal boven in de menukolom, rechtsboven onder het logo op elke pagina.

Oproep

Ken je een geliefd of ongeliefd hulpmiddel dat niet in deze lijst voorkomt?
Mail ons, dan bekijken wij of we het opnemen in dit woordenboek.