Een bevriende fotograaf portretteerde mij onlangs met Simea aan de borst. Hij belde mij daarna op en vroeg of hij daarvan het portretrecht mocht hebben. Dat betekent dat hij ze mag afbeelden, bijvoorbeeld op zijn website of bij een tentoonstelling. Ik zei: “Ja hoor, dat mag.” Hij was even verbaasd over mijn makkelijke toezegging. “Nou ja, ik dacht, je staat er wel met je blote borsten op.” Ah, het misverstand borsten!
Borsten, dat zijn toch van die dingen die in minuscule, doorschijnende lapjes gehuld bedoeld zijn om de heren (en sommige dames) der schepping te behagen? Om ze van een afstandje lekker te maken en van dichtbij gek? Van die dingen die de ene vrouw te weinig heeft en de andere te veel? Die als je jong bent nog parmantig rechtop staan (=goed!) en als je ouder wordt slap worden en gaan hangen (=fout!). Borsten laat je zien op het strand of in de sauna. In een erotische ontmoeting mag je er naar hartelust mee zwaaien. Maar in de winkel of in het park haal je ze niet zomaar te voorschijn.
En dan krijg je een baby en ga je borstvoeding geven. Ineens zit je tien keer per dag met blote borsten. In aanwezigheid van Jan en alleman: familie, vrienden en kennissen. Ik had me kunnen voorstellen dat ik daar even aan zou moeten wennen maar dat was niet zo. Als ik er al over nadacht, want het voeden vroeg in het begin zoveel aandacht dat ik niet bezig was met wat anderen er misschien van zouden kunnen vinden. En bovendien speelde zich dit allemaal af in ons huis, ons territorium. Hier zijn wij de baas en wat anderen vinden is niet zo relevant.
Maar de eerste keer dat ik in de ‘openbare ruimte’ ging voeden, vond ik wél spannend. Ik had net met stijgende verbazing een discussie gelezen op het verkeerde babyforum over voeden in het openbaar waaruit bleek dat zelfs veel jonge moeders voeden in het openbaar met de verschrikkelijkste superlatieven afkeuren. Onbegrijpelijk vond ik het. Maar ik dacht: stel nou dat ik één van deze dames tegenkom? Dan krijg ik een snauw of een vuile blik. Voel ik me dan zeker genoeg om me niet bezwaard te voelen? Ik wist het niet maar ik wilde het me ook niet blijven afvragen. Op een dag liep ik met mijn huilende baby in het winkelcentrum; ik had het er een beetje op aan laten komen. Ik ging zitten op een bankje, deed mijn shirt omhoog en legde mijn dochter aan. Ik heb alleen maar vertederde blikken gezien en mensen die ons vriendelijk toelachten. Wat een opsteker! Sindsdien heb ik het vaak gedaan en nog nooit heeft iemand openlijk íets van afkeuring laten blijken. Er wordt wél naar ons gekeken maar eigenlijk altijd op een waarderende manier.
Toch is het eigenlijk een beetje jammer dat juist die lichaamsdelen die ons tot zoogdieren en ‘mamma’s’ maken (want ‘mamma’ betekent gewoon ‘borst’ in het Latijn) zo’n dubieuze reputatie hebben. Borsten zijn de melkflessen van moeder natuur. Dat is het eerste, meest essentiële doel dat ze dienen. De plezier- en behaagfactor is leuk, maar secundair. Wat zou het fijn zijn als dat besef nog eens ooit weer zou terugkomen in onze cultuur. Dus hup dames, rond voedingstijd allemaal de deur uit! Laat het weer normaal worden!