Het is al weer jaren geleden dat de Stichting Pandora* een prachtig affiche op de markt bracht: een spiegelend oppervlak met de tekst: Ooit een normaal mens ontmoet? En… beviel ‘t? Hij heeft jaren de wand van mijn studentenkamertje gesierd. Ik was toen natuurlijk ook al een beetje gek en ik dacht toen werkelijk nog geen normaal mens ontmoet te hebben.
Het thema heeft me nooit meer losgelaten. Is het normaal om te schieten met raketten, bommen en granaten, om zwaar gesluierd over straat te gaan of om pilletjes slikken en je de hele nacht in de disco lief en fijn te kunnen voelen? Ben je normaal als je elke zondag naar de kerk gaat? Of ben je normaal als je nooit een glaasje alcohol drinkt? Waar ben je op de wereld, in welke cultuur ben je opgegroeid? Wat op de ene plek in de wereld normaal is is op een andere plek zomaar helemaal abnormaal.
Voor zaken die niet cultuurgebonden zijn, zoals praten, seksen, eten, doodgaan en kinderen baren -ik noem er maar een paar- maakt het niet zoveel uit waar je je bevindt op de wereld. Ze horen bij het leven en -ook al rust er soms een enorm taboe op-, overal ter wereld wordt het normaal gevonden dat je kan praten, dat je seks hebt, eet, doodgaat en kinderen baart.
Je kind de borst geven is zo’n niet cultuurgebonden gedrag dat in hetzelfde rijtje past als ik hierboven schetste. Maar wij -voor het gemak beperk ik me even tot ons Nederlanders en Belgen- hebben het jaren geleden al gepresteerd om borstvoeding succesvol te schrappen uit ons systeem. En zie, een aantal kunstvoedingsgeneraties later, is kunstvoeding de norm geworden.
Zelfs gezondheidswerkers durven niet meer te vertrouwen op de kracht van moedermelk en opereren ongehinderd door een gedegen kennis of opleiding op het gebied van borstvoeding.
Ik zou ze niet graag in de kost hebben, deze zogenaamde zorgverleners die zich in de eerste dagen of weken met moeder en kind bezighouden en die standaard met een aantal blikken kunstvoeding in de auto rondrijden. Ik zou in één klap straatarm zijn.
Ook de mensen van wie je mag aannemen dat ze wel vertrouwen hebben in de kracht van moedermelk, hebben het er nog moeilijk mee. Het ene wetenschappelijke onderzoek naar de voordelen van borstvoeding is nog niet afgesloten of het volgende onderzoek is alweer begonnen.
Kunstvoeding is de norm, want conclusies zijn steevast geformuleerd in de trant van: ‘borstvoedingsbaby’s hebben een lager risico op het ontwikkelen van allergieën’ of ‘met borstvoeding minder kans op overgewicht op latere leeftijd’.
Werd borstvoeding als een normale, logische stap gezien die je zet na de zwangerschap, dan zouden de conclusies anders luiden. En dan konden we lezen: ‘het gebruik van kunstvoeding brengt een verhoogd risico met zich mee voor het ontstaan van allergieën’. En: ‘Meer kans op overgewicht op latere leeftijd als gevolg van het gebruik van kunstvoeding’.
Ooit een normaal mens ontmoet? Ja hoor! Het zijn de moeders die borstvoeding geven alsof het de gewoonste zaak van de wereld is. En dat is het natuurlijk ook.
*Stichting Pandora zet zich sinds 1964 in voor mensen die psychische of psychiatrische problemen hebben, hebben gehad of kunnen krijgen. De ervaringen van deze mensen zelf zijn voor Stichting Pandora de basis voor al haar acties. Zij behartigt de belangen van haar doelgroep op verschillende manieren.