Het is zo makkelijk, natuurlijk, handig en gezond; borstvoeding geven. Het promo-praatje kennen we nu wel. Alle voordelen, en ook wel de nadelen, worden ons aangereikt bij het bezoek aan de verloskundige, ziekenhuis of zwangerschapscursus. Daardoor beginnen de meeste moeders vol goede moed aan het avontuur dat borstvoeding heet.
Al snel lijken er twee kampen te ontstaan, twee soorten moeders als het ware. Voor de bevalling had ik besloten er niet aan mee te gaan doen, maar ik merkte al snel dat dit niet zo gemakkelijk bleek in de praktijk.
Samen met een ook net bevallen vriendin zat ik aan de thee. We keuvelden wat over baby’s en bevallen tot mijn dochter van zich liet horen. Tijd voor een slokje, dus legde ik haar aan voor een voeding. Alleen al deze handeling zorgde voor een reactie van mijn vriendin. ‘Ach, flesvoeding is tegenwoordig net zo goed als borstvoeding.’
Ik glimlachte wat onbeholpen en probeerde ons eerdere gesprek weer op te pakken. ‘Zelf ben ik ook groot geworden met de fles.’ Verkondigde ze vervolgens. Ik bedacht me dat ik inderdaad ook met de fles was grootgebracht. Ik bedacht me ook dat ik een serieuze chronische ziekte heb die wellicht daaraan te linken was, maar besloot ook om dat maar niet aan de orde te stellen. Gezellig thee drinken, dat was de insteek, en dus stuurde ik het gesprek nog maar eens naar de thee met koekjes.
‘Hoe lang ga je daar eigenlijk mee door, met die borstvoeding?’ Tsja, dat was een directe vraag en niet te ontwijken met wat vaag gemompel. Ik denk in ieder geval zes maanden, maar misschien ook wel langer dan dat.’, antwoordde ik. Toen wist ik nog niet dat ik het WHO-advies van twee jaar met gemak zou gaan volmaken.
‘Nou zeg! Je geeft me helemaal een schuldgevoel door nog eens in te wrijven dat ik eigenlijk zes maanden borstvoeding zou moeten geven. Je gaat expres zo voor mijn neus zitten voeden om me vervelend te laten voelen dat ik voor flesvoeding heb gekozen. Trouwens, die constante borstvoedingspropaganda ben ik ook meer dan zat!’
Dat was haar reactie. Fel. Hard. In mijn ogen onredelijk. Maar zij voelde zich aangevallen en had er bovendien een schuldgevoel aan overgehouden.
Ik bedacht me of het door iets kwam dat ik gezegd had, maar wat dan? Ik heb een feit genoemd en gezegd wat mijn overwegingen waren om borstvoeding te geven. Maar waarom voelde zij zich schuldig?
Schuldgevoel is een lastige emotie; je voelt je slecht over iets. Over iets dat je graag anders had gezien of gedaan, zoals bijvoorbeeld borstvoeding geven. Maar het gegeven dat er een feit genoemd wordt, is nog geen reden om een schuldgevoel te krijgen. Een schuldgevoel hebben, dat laat je zelf gebeuren. Waarschijnlijk voelde mijn vriendin zich niet helemaal tevreden over haar keuze voor de fles. In eerste instantie koos ze voor de verdediging, namelijk door mij te vertellen waarom haar keuze zo prima was. En daarna koos ze voor de aanval, namelijk door mijn keuzes ter discussie te stellen. En mij te beschuldigen dat ik haar een schuldgevoel had bezorgd.
De keuze voor wel of geen borstvoeding is vaak een emotioneel besluit, of -in ieder geval- een besluit waar veel emotie bij te pas komt. Wanneer een moeder kiest voor de fles, dan zal ze regelmatig de bevestiging krijgen dat dit niet de eerste keuze is. En een moeder die zich al schuldig voelde over haar keuze, kan dan een nog groter schuldgevoel krijgen. Maar dat schuldgevoel staat los van de feiten.
Wat zo jammer is, is dat deze vertroebeling ook kan zorgen voor een onbegrip tussen moeders. Moeders die elkaar tot steun zouden moeten zijn. Iedereen heeft het recht om haar eigen keuze te maken.
Iemand die zich ergert dat ik borstvoeding geef aan mijn kindje, die een schuldgevoel krijgt als ze een infofolder over borstvoeding ziet bij de verloskundige, die zal in haar eigen hart moeten kijken. Om daar te zien wat er nou werkelijk scheelt.
Maar oordelen over iemands anders haar keuze, dat doe ik niet, want: wie ben ik om daarover te oordelen? Ik ben de voedende rechter niet!