Zachte heelmeesters en stinkende wonden gaat over lief zijn ten koste van resultaat en met slechte uitkomsten. Soms is azijn nodig als stroop niet werkt. We willen immers geen vliegen vangen, maar cliënten helpen. Op Facebook en Twitter druppelen er van mijn hand soms lichtelijk pinnige opmerkingen over zorgverleners uit mijn toetsenbord. Op mijn blogs verschenen er ook regelmatig stukken met ‘zorgverleners’ als trefwoord. Die blogs zijn niet altijd even vriendelijk. Ze worden door sommige lezers als zuur bestempeld.
Kwaliteit van zorg mag niet afhankelijk zijn van de goede wil, kennis en vaardigheden van de individuele zorgverlener, maar moet zijn verankerd in de juiste zorgstructuur, richtlijnen en protocollen Veel van de nu gebruikte richtlijnen en protocollen kunnen echter geen bewijs van goedkeuring krijgen op punt van wetenschappelijke basis. De zorgverleners die ermee moeten werken hebben in hun opleiding vrijwel nooit voldoende degelijke, theoretische basiskennis aangereikt gekregen op het gebied van de fysiologie en (ontwikkelings-)psychologie van de normale zuigeling, laat staan over zijn voeding.
Ik vind dit tekort aan kennis onbegrijpelijk. Ik leg de lat voor mezelf hoog als het aankomt op de informatie die ik mijn cliënten geef en de opties die ik aanreik voor oplossen van hun problemen. Daar zitten best ook weleens dingen bij die niet wetenschappelijk onderzocht zijn, maar dat zeg ik erbij. Je kunt bij borstvoeding namelijk gewoon niet alles onderzoeken op de manier die de huidige gouden standaard voor wetenschappelijk onderzoek is. Dus werk je met ‘best practice’ en ‘expert opinion’, andere termen voor de opinie van de vakexpert, gebaseerd op degelijke theoretische basiskennis en ervaring met cliënten.
Dat is iets anders dan bakerpraatjes, reclames en halve waarheden rondstrooien en doen alsof dat opperste wijsheden zijn. Ik word dus regelmatig boos als blijkt dat niet elke zorgverlener de lat even hoog legt als ik zelf doe. Maar is dat niet wat elke zorgvrager van zijn/haar zorgverlener verwacht? Dat die lat zo hoog mogelijk wordt gelegd en dat de informatie die wordt gegeven en de interventies die worden gepleegd, goed zijn, evidence based of op zijn minst best practice en op basis van expert opinion?
Die boosheid van mij uit zich dan weleens in snibbige of zoals men ze noemt ‘zure opmerkingen’. Ik krijg dan het verwijt dat ik veel te lelijk doe tegen die zorgverleners die heus ook echt hun best doen en het beste met hun cliënten/patiënten voor hebben. En dat ik in plaats van zo zuur te zijn liever stroop moet smeren om ze te vriend te houden. Want ‘met stroop vang je meer vliegen dan met azijn’. Ja, dat zal best wel, maar ik probeer hier geen vliegen te vangen, ik probeer hier moeders en kinderen te helpen.
Als ik stroop zou smeren en zorgverleners ga complimenteren dat ze zo goed bezig zijn en hun best doen en het zo goed bedoelen, dan bevestig ik hun gedrag/voorlichting/interventies. Ook als ik daarna zeg dat er wel een paar verbeterpuntjes in hun werk zitten.
Dat was leuk voor toen ze nog student waren: ‘Je bent op de goede weg, Marietje, je toont veel inzet en je werk ziet er keurig verzorgd uit. Maar als je een hoger cijfer wilt hebben, zul je toch beter in de literatuur moeten duiken en met betere bronnen komen. Heb je al eens een search in een wetenschappelijke database gedaan? En heb je de betreffende hoofdstukken in je theorieboek nog eens doorgenomen?’.
Als afgestudeerde Marietje echter met een rammelende folder voor patiëntenvoorlichting aan komt zetten of een manke richtlijn schrijft voor het behandelen van bepaalde problematiek, dan hoef je die weg eromheen niet meer te maken.
Voor een gediplomeerd of afgestudeerd zorgverlener is ‘goed je best doen’ en ‘op de goede weg zijn’ niet voldoende. Fouten zijn onacceptabel. Als er toch fouten worden gemaakt (en ook een zorgverlener is maar een mens en kan fouten maken) dan moeten die snel worden opgemerkt, erkend en verholpen.
In mijn contact met cliënten smeer ik geen stroop, maar werk ik ook niet met azijn. Azijnsproeien is niet goed voor borstvoeding. Warm, aanmoedigend, geruststellend en empowerend zijn een paar van de woorden die passen bij mijn attitude naar moeders en hun kinderen toe. Moeders en baby’s maken geen fouten, dus daar hoef ik ook niet op te mopperen.
Disclaimer
Incidenteel kom je heel goede zorgverleners tegen op consultatiebureaus, die wel heel goed begrijpen hoe kindjes in elkaar zitten en hoe je met moeders omgaat. Deze zorgverleners zet ik hierbij in een gouden lijstje en ik juich ze van harte toe. Het is jammer dat dit vooral te danken is aan die individuele zorgverlener, maar dat het geen algemeen beleid is.
- Reageren? Dat kan op de Facebookpagina van Kenniscentrum Borstvoeding