Luizen zijn kleine, grijsbruine beestjes van ongeveer drie millimeter. De luizeneieren, de neten, zijn witte minibolletje die aan de haren vast blijven zitten. Infecties met luizen zijn zeer besmettelijk. De luis leeft op het menselijk hoofd. Hij, en zij ook natuurlijk, prikt een gaatje in de huid, zuigt bloed op, en leeft daarvan. Luis blij, maar de eigenaar van de huid heeft hevige jeuk. De neten worden dicht tegen de huid bij de haarbasis neergelegd. De schaamluis, de naam zegt het al, leeft niet op de hoofdhuid, maar op de huid bij de schaamharen, maar hij wordt ook aangetroffen bij de borstharen, baardharen en wimperharen.\t
Er wordt gezegd dat de bestrijding van luizen en neten niet samen kan met borstvoeding. Wij geven hier uitleg over de verschillende bestrijdingsmethoden en geven per methode en per middel steeds aan of het samen kan met borstvoeding.
Inhoudsopgave
Besmetting
Luizen bestrijden: veel kammen! Gaat prima samen met drinken aan de borst
Hoofdluis bestrijden met medicatie
Behandeling kleine baby’s
Conclusie
Bronnen
Besmetting
Luizen wandelen gemakkelijk over van het ene kind op het andere. Luizen gedijen bijvoorkeur op een hoofdhuid die prachtig schoon is. Ze kunnen namelijk makkelijker een gaatje prikken in een volkomen schone huid dan op een hoofdhuid met ongewassen haar.
Kinderhaar schijn je dan ook niet te hoeven wassen met shampoo. Het wordt niet vet. Vet wordt het pas voor het eerst in de puberteit onder invloed van hormonen. Door het haar wel te wassen, ontregel je het natuurlijke systeem van de hoofdhuid, en wordt je kind vatbaarder voor luizen.
Hoe zie je dat iemand luizen heeft? Niet dus, ze zijn amper te onderscheiden met het blote oog.
Luizen bestrijden: veel kammen! Gaat prima samen met drinken aan de borst
- Dagelijks het haar uitkammen met een luizenkam of netenkam.
- De netenkam is nog beter dan een luizenkam, omdat je daarmee de luizen én de neten te pakken krijgt.
- Minimaal twee weken, elke dag kammen.
- Nagels kort houden, dan kan de huid niet makkelijk stuk gekrabd worden.
- Waarschuw de schoolleiding zodra je weet dat je kinderen luizen hebben.
- Controleer alle familieleden en gezinsleden op luizen, bij voorkeur elke week.
\t
Het nat kammen gaat als volgt
- haar wassen met gewone shampoo en uitspoelen;
- ogen beschermen met een washandje;
- het haar insmeren met crèmespoeling;
- knopen en klitten uit kammen met een gewone kam;
- vervolgens het hoofd systematisch kammen met een netenkam; hou het hoofd voorover boven de wasbak of een groot stuk wit papier;
- doe het heel systematisch, en kam dicht tegen de hoofdhuid aan;
- netenkam natuurlijk vaak uitspoelen;
- na het netenkammen de crèmespoeling uitspoelen;
- het haar wederom kammen met gewone kam;
- het haar nogmaals kammen met een netenkam, weer heel systematisch.
Kammen met een luizen- of netenkam gaat prima samen met borstvoeding.
Daarnaast noemen we, omdat het heel aannemelijk lijkt: wassen of stomen van kleding, beddengoed en knuffels en of het voor 48 uur in de vriezer leggen van deze spullen. Ook dit advies: ‘Haar natmaken, forse hoeveelheid zout (heel pak) over het hoofd verspreiden, handdoek eromheen en poosje laten intrekken. Dan uitspoelen en kammen… Luizen en neten gaan dood door osmose en niet door chemie.’, lijkt ons heel aannemelijk en zeker de moeite van het proberen waard.
Hoofdluis bestrijden met medicatie
De luizen van tegenwoordig, anno 2011, zijn meer en meer resistent tegen medicatie. Bestrijding met kammen en hygiëne zoals hierboven beschreven heeft dus de voorkeur. De meest bekende stoffen, of medicatie, tegen schaam- en hoofdluis zijn: Permetrine, Malathion, Dimeticon, Bioalletrine/Piperonylbutoxide en Pyrethrine. Allemaal verkrijgbaar onder diverse merknamen. De ene stof is niet direct beter qua werking dan de andere stof. Voor elk middel geldt dat het veilig is om te gebruiken tijdens de borstvoeding, maar zorg er voor dat er niets op je borst en/of tepel komt; of anders was het er weer goed af.
Permetrine crème of lotion. De opname van Permetrine [Loxazol®] via de huid is minder dan 2% en een klein deel daarvan kan in de melk terecht komen. Het wordt snel omgezet in niet-actieve metabolieten en uitgescheiden met de urine. Heeft een L2 van Hale, kan gebruikt worden bij borstvoeding.
Malathion lotion heeft een penetrante geur en mag niet gebruikt worden wanneer het haar ook in contact kan komen met chloor, uit het zwembadwater bijvoorbeeld. Malathion is het meest giftige middel. In plaats van acht uur inwerken, is een half uur net zo effectief en veel veiliger voor het kind (en de moeder!)
Malathion [Noury® en Prioderm®]: onbekend bij borstvoeding.
Dimeticon is een silicone die de luizen van de lucht afsluit, ze kunnen niet meer ademen en gaan dood. Het is een inerte stof die via het maag-darmkanaal niet wordt opgenomen en waarschijnlijk ook niet via de huid. Dimeticon [Aeropax® Ceolat®], kan bij borstvoeding, komt niet in het lichaam.
Bioalletrine wordt onder de merknaam Paraspray op de markt gebracht. Is effectief en relatief veilig, vergelijkbaar met Malathion.
Pyrethrine is chrysantenextract, een middel op natuurlijke basis, volkomen veilig voor gebruik bij borstvoeding.
Behandeling kleine baby’s
Baby’s en kleine kindjes niet behandelen met lotion, maar de luizen uitsluitend bestrijden met de netenkam.
Conclusie
Bestrijding van luizen en neten is het meest effectief met de ouderwetse methoden: wekelijks kammen ter preventie én dagelijks kammen als er luizen zijn. Kammen met de luizen- of netenkam gaat heel goed samen met borstvoeding. Het is absoluut veilig omdat er geen chemische middelen bij gebruikt worden. Het gebruik van het middel dat Permetrine bevat, is toegestaan, omdat het middel nagenoeg niet in het lichaam komt. Ook Dimeticon gaat goed samen met borstvoeding omdat het niet in het lichaam komt.
Daarnaast zijn er dus nog de veilige, eerder genoemde huismiddeltjes.
Bronnen en lees ook
- Medications and Mothers’ Milk, Hale 2014
- Arzneimittelsicherheit in Schwangerschaft und Stillzeit
- Richtlijn-2011 hoofdluis, RIVM
Met medewerking van
Gonneke van Veldhuizen-Staas, lactatiekundige IBCLC
Copyright 2017
© Kenniscentrum Borstvoeding | Kleintjesconsult | Op dit artikel rust copyright