Beste Stefan, met interesse las ik op borstvoeding.com de column Anti-kunstvoeding of pro-borstvoeding? door Monique Hollema.
Zelf ben ik een langvoedster en voorstander van borstvoeding. Mijn zoon is tweeënhalf jaar en drinkt nog steeds graag bij me aan de borst wanneer hij ‘s ochtends wakker wordt en voor hij ‘s avonds naar bed gaat. Inmiddels ben ik vijf maanden zwanger van nummer twee en ik hoop zowel mijn oudste als zijn kleine broertje nog lang (samen) aan de borst te kunnen voeden.
Hoe anders liep het voor mijn jongste zusje. Ze was volledig overtuigd van de voordelen van borstvoeding en heeft serieus overwogen om zelf ook borstvoeding te gaan geven. Er was alleen één probleem: Mijn zusje is in haar tienerjaren langdurig seksueel misbruikt en verkracht door een oudere jongen/man. De manier waarop die man destijds met mijn zusje is omgegaan, maakt dat zij heel veel moeite heeft met het idee dat er ooit nog iemand, al is het een kleine onschuldige baby, aan haar borsten zal zuigen.
Ze voelde zich enorm schuldig ten opzichte van haar destijds nog ongeboren kind en nam zich voor om borstvoeding minstens te gaan proberen. Maar de gedachte hieraan alleen al zorgde voor enorme stress, nachtmerries en flashbacks naar het misbruik.
Uiteindelijk heeft ze toch besloten om helemaal geen borstvoeding te gaan geven. Met de achterliggende gedachte: Een happy mama is een happy baby. Een gestresste mama is een gestresste baby. Ze wilde een goede start maken met haar kind en wilde het voor zichzelf ook fijn en leuk houden.
Ik heb haar gesteund in deze keuze. Maar hoe anders reageerde de omgeving. Ze kreeg furieuze reacties over zich heen, o.a. op het zwangerenforum waar ze op zat, maar ook van vrienden, familie en kennissen. Ze moest niet zeiken. Ze moest het eerst maar eens proberen, de gezondheid van haar kind was toch belangrijker? Ze was egoïstisch. Ze ontnam haar kind iets belangrijks. Etc. De afgezwakte variant van het commentaar uit het artikel van Monique, herken ik geheel niet terug uit de praktijksituatie van mijn zusje.
Het volgende probleem waar mijn zusje tegen aan liep: Informatie vinden over kunstvoeding. Ze wilde zich goed oriënteren welke kunstvoeding, na borstvoeding, het best (of minst erg) was. Welke soorten fles en speentjes haar kindje zo min mogelijk last van krampen of koliekjes zouden geven. Het was bijna onmogelijk om hierover informatie te vinden of zelfs maar te krijgen! Wel vanaf zes maanden, niet voor pasgeborenen.
Toen mijn zus het bij de plaatselijke drogist ging navragen, werd ze uitgekafferd (!) door de drogiste. De drogiste stond erop om te weten waarom mijn zus geen borstvoeding ging geven. Ze gaf mijn zus een donderpreek over de voordelen van borstvoeding en stuurde mijn zus uiteindelijk weg. De drogiste weigerde om informatie te geven over kunstvoeding. Ze vond dat mijn zus eerst maar eens goed moest nadenken wat ze haar kind aandeed. En dat mijn zus borstvoeding eerst maar eens moest proberen. En dat mijn zus daarna maar eens moest terug komen als ze nog informatie over kunstvoeding wilde.
Ik kreeg mijn zus huilend en volledig overstuur aan de telefoon na deze interactie bij de drogist. Maar het bleef hier niet bij. Ook hulpverleners, van verloskundigen tot verpleegkundigen in het ziekenhuis, bleven bij mijn zus erop aandringen dat ze ‘toch nog een keer’ zou overwegen om borstvoeding te gaan geven. Dit maakte het voor haar ontzettend moeilijk om vrede te hebben met haar (in mijn ogen juiste) keuze.
In deze periode gebruikte mijn zus voor het eerst de term ‘Borstvoedingsmaffia’. Een zéér begrijpelijke opmerking, gezien wat zij doormaakte en over zich heen kreeg.
Voor alle duidelijkheid: Mijn zus is er nog steeds van overtuigd dat borstvoeding de beste voeding is voor een baby, het liefst zes maanden of langer. Het was alleen niet het beste voor háár – en daarmee dus ook niet voor haar kindje.
Was haar kindje werkelijk beter af geweest als zijn moeder bij elke borstvoeding wanhopig had zitten huilen om trauma’s uit haar jeugd? Als ze tussen de voedingen door, zwetend van de stress, als een berg tegen de volgende voeding had opgezien? Als ze een afkeer had gekregen tegen het huilen van haar kindje, omdat zijn huilen zou betekenen dat ze weer moest gaan voeden? Of als ze afkeer had gekregen tegen hem, omdat hij telkens op zoek ging naar haar borst? (Wat voor mijn zus de herinneringen aan het misbruik zou hebben getriggerd?) Ik denk niet dat haar baby dan beter af zou zijn geweest. Ik denk dat een dergelijk scenario zeer ten koste zou zijn gegaan van de hechting. Zo het niet al een postpartum-depressie had kunnen uitlokken.
Mijn zus verdient niet wat ze heeft meegemaakt. En hetzelfde geldt voor alle andere moeders. Wat ze ook kiezen, kunstvoeding of borstvoeding, door omstandigheden gedwongen of als een bewuste keuze.
Ik zou het geen slechte zaak vinden als voorstanders van borstvoeding zich bewust zouden worden van bovenstaande.
Mijn jongste zus heeft een verleden met misbruik. Mijn andere zus zit in een hele andere situatie, maar ‘ziet het gewoon niet zitten’ om borstvoeding te gaan geven. Beide vrouwen hebben een diepe, grondige overweging gemaakt. Maandenlang hebben ze met pijn in hun hart alle keuzes en opties, inclusief zichzelf en hun innerlijke drijfveren, onder de loep genomen. En zijn daarna tot een zorgvuldige afweging en een besluit gekomen.
Moeten anderen daar vervolgens nog een oordeel over hebben? Ik zou tegen alle voorstanders van borstvoeding willen zeggen:
* Hou je snavel dicht tot een (aanstaande) moeder in kwestie jou zelf om advies vraagt.
* Oordeel niet, want je kent de volledige situatie niet. En die hoef je ook niet te kennen. Het gaat je niets aan.
* Wees je bewust: Je bent écht niet de enige die commentaar levert op een flessenmama.
* Denk na: Wat voor effect hebben jouw opmerkingen op die aanstaande of nieuwbakken moeder?
Borstvoeding heeft lang in het verdomhoekje gezeten en het is goed dat er nu steeds meer ruimte voor komt. De strijd voor borstvoeding is nog lang niet gestreden. Maar andersom moeten we nu niet met de flessenmama’s gaan doen wat jarenlang met ons borstvoedende mama’s is gedaan. Maak het die meiden toch niet zo moeilijk! Er is echt informatie genoeg over borstvoeding. Laat iedere moeder haar eigen keuze maken en steun haar dan. Wat ze ook kiest.
Groetjes, Isabelle
* Noot van de redactie: lees hier op deze site meer over seksueel misbruik en borstvoeding.
- Reageren? Dat kan op de Facebookpagina van Kenniscentrum Borstvoeding