‘Heeft u fles of borstvoeding gegeven?’ Dat is een vraag die ik regelmatig stel aan ouders die met hun zoon of dochter in de onze logopediepraktijk langskomen. Veelal gaat het hier dan om kinderen die zijn aangemeld in verband met articulatieproblemen. Inmiddels ben ik ruim acht jaar werkzaam als logopedist en al acht jaar lang stel ik mijn cliënten deze vraag. Toch heb ik wel eens mijn twijfels over de meerwaarde van deze informatie. In veel artikelen die over borstvoeding gaan wordt aangekaart dat het geven van borstvoeding zeer gunstig is voor het ontwikkelen van de mondmotoriek. Maar is dat wel zo?
Ik heb over de hele linie genomen vermoedelijk net zo veel kinderen behandeld die gedurende een bepaalde tijd borstvoeding hebben gekregen, als kinderen die zijn grootgebracht met de fles. Een ernstig slappe mondmotoriek met de daarbij behorende articulatieproblemen komt bij beide groepen kinderen voor. Toch heb ik me voorgenomen me in de nabije toekomst meer in te gaan zetten voor de borstvoeding tijdens mijn werk. Want het is in de eerste plaats vooral gezond! En het valt me elke keer weer op dat er nog heel veel vrouwen zijn die zeggen: ‘Ik heb borstvoeding wel geprobeerd, maar het ging niet, ik had niet genoeg melk, de kleine wilde niet’ enz. Hoezo wilde niet?
Volgens mij moet de eerste baby die geen borstvoeding wil nog geboren worden! Er kunnen uiteraard wel genoeg voedingsproblemen zijn, maar problemen zijn er om opgelost te worden. Toch? Het is alleen wel van belang de juiste begeleiding en informatie te geven zodat er niet onnodig gestopt wordt. Mijn collega zei toen ik haar op de hoogte bracht van het borstvoedingsprotocol bij prematuren: ‘Ja, dat is leuke informatie maar prematuren blijken meestal te zwak om uit de borst te drinken’. Verder werd er eigenlijk niet naar het protocol gekeken. Jammer, denk ik dan. Want de kans is dus groot dat de ouders met baby’s die bij haar in behandeling komen misschien onnodig snel overstappen naar flesvoeding. Het probleem bij prematuren ligt hem echter niet altijd in het feit dat ze te zwak zijn maar dat er problemen zijn op het gebied van het coördineren van het zuigen- slikken en ademhalen. En dat valt, met geduld en begrip, te leren. En sterker worden de baby’s vanzelf. Laat je de kans om zelf te voeden, niet te snel ontnemen!
Onlangs sprak ik een moeder die niet aan Rapley begon omdat haar kindje flesvoeding had gekregen en zij in de veronderstelling was dat Rapley bij flesgevoede kindjes niet aan te raden is. Immers, flesgevoede kinderen hebben een mindere mondmotoriek, dus verslikkingsgevaar! Dus weer verkeerde informatie. Ik heb ook een aantal logopedisten gesproken over de Rapley methode en vele zijn erg sceptisch. Immers een baby leert pas kauwen met acht maanden! Toch heb ik thuis een baby rondscharrelen die al vanaf zes maanden enthousiast eet wat haar in brokjes wordt aangeboden. Het geeft een beetje dubbel gevoel. De logopedist versus de moeder. Toch denk ik dat Rapley niet voor alle baby’s geschikt is. Er zijn baby’s met bepaalde ontwikkelingsproblemen of
gevoeligheidsproblemen in het mondgebied waarbij Rapley minder soepeltjes zal verlopen. Sterker nog, bij deze kinderen kan het zelfs problemen opleveren. En je weet als ouder tenslotte niet altijd van tevoren of er bij jou kindje sprake zou kunnen zijn van een ontwikkelingsprobleem. Maar als je kindje goed in staat is te hoesten en over het zich geheel genomen nauwelijks verslikt, probeer het dan gewoon. Kijk goed naar je kindje en volg je instinct. Want hoe geeft men voedsel in landen waar men geen blender of potjes-eten op het aanrecht heeft staan? Precies. Het is heel vanzelfsprekend. En ik zie aan mijn dochter dat Rapley wél de mondmotoriek stimuleert. Tegen hulpverleners zou ik daarom willen zeggen: Stel je open voor elkaars vakgebied en luister naar elkaars argumenten. Wat kan het voor kwaad eens een andere insteek te proberen? Waarom je als logopedist zo terughoudend opstellen als er ook andere opties zijn? Dat is toch raar!
Toch heb ik voor mezelf ook een klein vangnet ingebouwd. Mijn dochter heeft vanaf zes maanden af en toe pap van een lepeltje gekregen. Volgens Rapley ontwikkelen baby’s deze vaardigheid op den duur zelf maar ik weet als logopedist dat als dit, om wat voor reden dan ook niet gebeurt het wel eens heel lastig kan zijn dit na een aantal maanden alsnog te moeten aanleren. Het kindje is immers gewend zelf te eten en zal het toestoppen van voedsel op een lepeltje niet gemakkelijk accepteren. En ook het actief kunnen afhappen van een lepel stimuleert de mondmotoriek! En stel dat de Rapley methode, om wat voor reden dan ook, gewoon niet bleek te werken voor mijn kindje? Dan zou ik toch de overstap moeten maken naar gepureerd voedsel. Het leek mij dus wel zo verstandig om in elk geval de lepelvoeding tijdig te introduceren. Maar dit is dus de keuze van een moeder zelf. Ik vind het belangrijk dat je als moeder de weg kiest waar je je zelf het prettigst bij voelt. Een baby ontwikkelt zich niet altijd volgens het boekje. Ieder kind is verschillend. Hulpverleners zouden dan ook zorgvuldiger moeten zijn met de manier waarop ze ouders informeren. Niet alles is zwart-wit! En als een hulpverlener je probeert te weerhouden van wat je voor ogen hebt, aarzel dan niet om eens bij een ander te informeren.
Ik was als moeder echt geraakt toen ik het verhaal las van Sanne en haar premature kindje. Wat een doorzettingsvermogen! En wat fantastisch dat ze het nu zo goed doet. Elk slokje een nieuwe overwinning. Als logopedist ben ik blij met de nieuwe informatie in de vorm van haar verhaal en het borstvoeding-prematurenprotocol. Het is niet de logopedist versus de moeder, het is logopedist zijn én moeder!
-
\t
- Geschreven door Wendy, logopedist