Nachtvoedingen en doorslapen. Twee onderwerpen die onlosmakelijk aan baby's zijn verbonden. De verwachtingen over doorslapen zijn vaak hooggespannen. Het ene perspectief is de fysiologie van de baby. Waarom zijn nachtvoedingen belangrijk voor zowel baby als moeder en wat zie je in de praktijk als de blauwdruk van de baby zoveel mogelijk volgt? Het andere perspectief is onze maatschappij. Welke beelden zijn er over baby's, slapen en voeden. En tot slot: welke spanningsboog levert dat op in de praktijk?

Voel je je vaak moe? Lijkt als of er steeds iets tussen komt waardoor je niet vroeg genoeg naar bed kan of te vroeg moet opstaan? Word je radeloos van de gebroken nachten omdat je kind of kinderen juist in de nacht steeds aandacht nodig hebben? Vraag je je af waneer je weer 'normaal' zal slapen? 'Normaal', zoals je sliep voordat je voor de eerste keer zwanger werd?

Het kan voor een professional in de gezondheidszorg ingewikkeld zijn om informatie te geven over wiegendood en de associatie met samenslapen met de baby. De boodschap die ze willen afgeven lijkt complex, tegenstrijdig en in strijd met de realiteit van de ouders. De professional is wellicht bang om een fout te maken, wat kan resulteren in de dood van een baby en of consequenties voor de carrière. Veilig lijkt het dan om de ouders te vertellen dat ze nooit met hun baby samen moeten slapen of om het onderwerp te vermijden.

Dit is een vrij letterlijke vertaling van de flyer: Co-sleeping & Sids van het Unicef Baby Friendly Initiative Vertaling: Charlotte Houwing

Handleiding voor moeders die hun kind aan de borst voeden

Moedermelk is de voeding die een kind van nature nodig heeft, en het is ook nog eens goed voor je eigen gezondheid. Hoe langer je je kind voedt aan de borst, des te groter zijn de gezondheidsvoordelen voor jullie allebei. Het wordt aangeraden om je kindje tenminste gedurende de eerste zes maanden bij je op de slaapkamer te houden. Dat is veel makkelijker met de borstvoeding. Bovendien beschermt dit je kind tegen wiegendood.

Het is heel gek dat het werk van James McKenna - dé expert op het gebied van samen slapen - nog geen gemeengoed is. De meeste ouders slapen wel eens met hun baby. Soms gebeurt dat standaard de hele nacht, soms een enkele keer. Samen slapen hoort volgens McKenna bij normaal menselijk gedrag. Veel instanties raden het echter af om je baby bij je in bed te nemen. Dat zou namelijk heel gevaarlijk zijn.
Volgens McKenna is de angst voor bedding-in ongegrond. Verreweg de meeste baby's die om onverklaarbare reden plotseling sterven, gaan dood in hun eigen wieg. Baby's die bij de ouders in bed overlijden worden niet beschouwd als een geval van SIDS (Sudden Infant Death Syndrom, oftewel wiegendood) maar dan krijgt het samen slapen in het ouderlijk bed de schuld. Onterecht zegt McKenna, want vaak blijkt dat er iets ernstig mis was met de randvoorwaarden.

Zodra een kindje geboren wordt, wordt de vraag 'slaapt hij al door?' al snel gesteld. Dit geeft duidelijk wat de verwachtingen zijn in de maatschappij en onze cultuur ten aanzien van het slaapgedrag van een kind.
Hoewel de norm is dat een moeder in ieder geval begint met borstvoeding is dit in strijd met de kennelijke waarde die gehecht wordt aan het doorslapen. Het is namelijk vanuit fysiologisch oogpunt heel duidelijk dat (jonge) kinderen nog niet in staat kunnen worden geacht door te slapen. Hierbij komt dat dit ook helemaal niet noodzakelijk is en zelfs onwenselijk is.
Echter, de waarden en normen in onze westerse (Nederlandse) cultuur staan hier veelal haaks op en maken toch dat het niet doorslapen van een kind en het geven van nachtvoedingen sociaal gezien nog niet erg zijn geaccepteerd.

Dit artikel van de hand van Monique Tekstra-van Lochem is een samenvatting van het onderzoek van Femke van Roozendaal-Hendrikx, lactatiekundige IBCLC. Lees hier de volledige versie van Nachtvoedingen, fysiologisch en ook sociologisch?

In 2011 is door een groep Amerikaanse wetenschappers onderzoek gedaan naar de relatie tussen borstvoeding en wiegedood. De conclusie van het onderzoek luidt dat borstvoeding risicoverminderend werkt ten aanzien van wiegedood en dat het effect groter is naarmate er langer exclusief borstvoeding wordt gegeven.

Wiegedood

Wiegedood is het plotseling overlijden van een kind, veelal in het eerste of tweede levensjaar, zonder dat daarvoor een duidelijk aanwijsbare reden voor is. In het Engels wordt gesproken over Sudden Infant Death Syndrome (SIDS).

Als het 's nachts koel of zelfs koud in huis is, is het misschien nuttig om te bedenken hoe je jezelf en je kindje tijdens de nachtvoedingen warm houdt. Als je ervoor kiest om je kindje tijdens de nachtvoedingen bij je in bed te nemen of om samen in een bed te slapen is het belangrijk om na te denken over hoe jullie in bed op een veilige manier allebei warm kunnen blijven.

Mensenkinderen zijn gemaakt om bij hun ouders te slapen. De tastzin is, met het zicht, het belangrijkste zintuig van primaten. Jonge primaten worden vaak op het lichaam van de moeder gedragen en slapen jaren na de geboorte bij haar, vaak tot ruim nadat ze van de borst zijn. Het te verwachten patroon is dat moeder en kind samen slapen, en dat het kind de hele nacht, wanneer het ook wil, kan drinken. Normale, gezonde, borstgevoede en samen slapende kinderen slapen niet 'door' (zeven tot negen uur achter elkaar) tot ze geen nachtvoedingen meer nodig hebben en/of drie tot vier jaar zijn.

Samen slapen met je kind betekent voor je kind dat hij een of meerdere andere mensen kan zien, horen, voelen en/of ruiken. En moedermelk drinken als hij aan de borst is. Door de nabijheid van andere mensen wordt je kind ook tijdens zijn slaap optimaal gestimuleerd en bewaakt. Voor jou betekent het dat je de signalen van je kind makkelijk kan opvangen. Dit artikel gaat over de verschillende manieren om met je kind samen te slapen.

Onlangs kwam het er weer eens van. Iemand vroeg mij waar ik Joas te slapen ging leggen nadat hij in de draagdoek in slaap was gevallen. 'Hoezo, te slapen ga leggen, hij slaapt gewoon in de draagdoek.' Op de vraag hoe ik dat 's nachts deed antwoordde ik nonchalant 'hij slaapt bij ons'. Mijn gesprekspartner vond het allemaal maar ongezond.
Veel mensen zijn mijn man en mij gaan beschouwen als 'alternatief' in ons ouderschap. Wij dragen graag onze kinderen in draagdoeken. Wij laten ze niet in slaap huilen. Als ze dat nodig hebben, slapen ze bij ons op de kamer. En ze krijgen lang borstvoeding.