Een blauwe lucht, een groene wei en witte lammetjes dartelend rond hun moeder. Een geweldig plaatje dat je nu bij ons in de Hoekse Waard weer overal ziet als de zon schijnt! Bij vriend en schapenboer Bertil ben ik getuige geweest van de geboorte van een aantal lammetjes. Als verloskundige was ik erg nieuwsgierig naar het geboorteproces bij schapen en hoe dat gaat bij de lammetjes als ze aan de uier gaan!
Bertil heeft hart voor zijn schapen. Eigenlijk is hij een schapenverloskundige. Met veel gevoel legt hij me uit hoe de schapen bevallen en dat ze dat meestal zonder hulp kunnen. Geduldig kijken we ‘s ochtends om een uur of vier op een beeldschermpje hoe een schaap in de stal bezig is met de weeën. We genieten samen van een bak sterke koffie en van verhalen over de wonderen des levens, waar we allebei mee te maken hebben. Op het juiste moment gaan we de stal in en zien daar een mooie lammetjestweeling geboren worden.
Ook al is het baringsmechanisme anders bij ooien, net als bij mensen is het belangrijk dat ze een veilige omgeving hebben om te bevallen. Ooien bevallen allemaal thuis, in hun eigen stal of wei met hun eigen boer. Ook zij hebben vertrouwen, rust en ondersteuning nodig. Tot mijn grote verbazing krijgen ooien daarbij hulp uit een voor mij onverwachte hoek. Nee, het is niet de ram die opeens ten tonele verschijnt met een washandje en fijne massagetechnieken. Het is ook niet een wonderpijnstilling of een veterinaire ruggenprik. Ooien bevallen in het bijzijn van hun vrouwelijke kuddegenoten!
Want alle ooien die nog moeten bevallen zijn aanwezig in de bevalstal. Ze komen af en toe even snuffelen bij de ooi met weeën, alsof ze willen zeggen ‘kom op joh, je redt het wel hoor!’ Op het moment dat een lam wordt geboren, blaten ze de pas bevallen moeder toe ‘gefeliciteerd meid’. Het moederschaap likt de jongen schoon, eet de vliezen weg en langzamerhand proberen de jongen te gaan staan. Met haar kop helpt de ooi het lam omhoog. Staat het eenmaal, duwt ze het lam in de richting van de uier, de eerste biest is zo belangrijk! Ook dat proces houden de andere schapen perfect in de gaten. Duurt het wat te lang naar hun idee, dan gaan ze zich ermee bemoeien. Ze komen dan naast het kraamhok staan en manen met hun gemekker de moeder aan om het lam toch écht wat harder te stimuleren om te drinken. Eenmaal in de wei geven ze ook het lam van een ander wel ‘ns een slokje melk.
Wat een prachtig principe vind ik dat! Ooien die elkaar ondersteunen bij de bevalling, het zogen en het moederschap. Daardoor zorgen ze samen dat het goed komt met álle lammetjes. Een hele kudde boezemvriendinnen!!