Wat doe je aan spruw? Behandelen met een 1% oplossing Gentiaan Violet. Deze, voor kinderen en tepels geschikte, alcoholarme oplossing is verkrijgbaar Nederland op de bekende adressen. Wij mogen niet noemen wáár het verkrijgbaar is. Dat mag niet volgens de Nederlandse wet.
Op Apotheek.nl valt te lezen dat Gentiaan Violet een antischimmelmiddel is, dat door artsen wordt voorgeschreven ter behandeling van schimmelinfecties van de huid en slijmvliezen. Krijg je dit voorgeschreven? Let er dan op dat de Gentiaan Violet oplossing FNA, met als werkzame stof: methylrosaniline, die de apotheek levert, een dusdanig hoog alcoholpercentage bevat, dat het mondje van je baby en je tepels beschadigt en uitdroogt. Een 1% oplossing, zoals die op de bekende adressen in Nederland verkrijgbaar is, bevat zo weinig alcohol dat het geen uitdroging veroorzaakt.
Kenniscentrum Borstvoeding ontving een paar jaar terug een klacht van de Reclame Code Commissie (RCC). Geïnteresseerd in de klacht en in de wetsartikelen naar waar verwezen wordt? Lees hier de klacht die wij ontvingen van klaagster via het RCC. De afhandeling van de klacht is ook in te zien bij de RCC.
Om spruw en candida te bestrijden, zijn, naast gebruik van de juiste medicatie, nog een aantal andere maatregelen effectief. Lees erover in dit artikel: Spruw: wat doe je eraan?
Inhoudsopgave
Het oorspronkelijke artikel is geschreven door Gonneke van Veldhuizen-Staas, lactatiekundige, en Stefan Kleintjes, kinderdiëtist Groningen-Bedum & lactatiekundige Groningen Bedum. Beide gewraakte artikelen zijn op speciaal verzoek verkrijgbaar.
Huisartsen zijn bekend met de moderne allopatische schimmelwerende medicatie en zij schrijven daarom deze allopathische middelen voor. De moderne schimmelwerende medicatie is lastig in gebruik want je moet het vaak aanbrengen, er lang mee doorgaan en het is in de praktijk weinig effectief.
In dit artikel meer informatie over spruw en candida, de klachten, hoe je het nÃet moet aanpakken en hoe je het wél kan aanpakken.
Spruw of Candida-infectie en de pijn
De schimmel komt op de huid en in slijmvliezen voor bij iedereen, dus bij kinderen en bij volwassenen. Meestal is de huid geïnfecteerd en/of de slijmvliezen, zoals de binnenkant van de mond. Bij kinderen veroorzaakt deze schimmel soms witte plekjes in de mond of luieruitslag. Als je tepels geïnfecteerd zijn, kunnen ze flink pijn doen. En als de Candida-infectie naar binnen is gegaan, dus in de melkkanalen zit, dan kan je de pijn diep in je borst voelen.
De pijn die je voelt als gevolg van een Candida-infectie is over het algemeen anders dan de pijn die je voelt als je baby slecht is aangelegd.
Klachten bij de moeder
- Ernstig jeukende tepels
- Brandende pijn: dat kan zo voelen, maar een brandende pijn is niet altijd Candida.
- De pijn blijft vaak tijdens de hele voeding en vaak ook na het voeden. Pijn door bijvoorbeeld verkeerd aanleggen, is vaak hevig tijdens het aanleggen, maar trekt dan ook weer wat weg tijdens het voeden.
- De pijn kan uitstralen naar je oksel of je rug.
- Maar de pijn kan ook alleen ‘op’ de borst zitten, of alleen ‘in’ de borst zitten; meestal wordt het door moeders als ‘scherp’, ‘schietend’ of ‘branderig’ beschreven en zegt men dat het na de voeding het ergst is.
- Borstontsteking en tweezijdig niet genezende tepelkloven kunnen het gevolg zijn van een Candida-infectie.
Andere kenmerken van spruw
- Spruw kan er soms zomaar zijn. Je hebt pijnvrij gevoed en plotseling is het afgelopen. Maar let op, ook eczeem, een andere huidaandoening, een melkblaar kunnen ‘plotselinge’ pijn veroorzaken.
- Als je spruw hebt is het niet per definitie zo dat je tepel en tepelhof er anders uitziet dan normaal. Maar meestal is het wel wat rood, of soms parelmoer of schilferig, of juist glanzend.
- Had je net een antibioticakuur achter de rug, of kreeg je kindje een antibioticakuur? Dan is er een redelijke kans dat de pijn die je nu hebt, spruw is. De antibiotica verlaagt je weerstand, of die van je kind, en de Candida slaat toe en je hebt spruw.
- Het kan vrij ernstig zijn, het kan jeuken, maar dat hoeft niet;
Klachten bij de baby
- Je baby drinkt onrustig, laat vaak los en heeft het niet naar zijn zin aan de borst.
- In zijn mondje kun je een parelmoerachtige glans zien, maar dat hoeft niet.
- Er kunnen, in zijn mondje, witte stipjes te zien zijn die niet weggeveegd kunnen worden, maar het hoeft niet.
- Luieruitslag en spruwbilletjes of smetplekjes elders op het lichaam.
- Rode en gesprongen lipjes die droog lijken.
- Eén of meer van deze klachten samen kunnen op spruw wijzen, maar elk van deze klachten kan ook één of meerdere andere oorzaken hebben.
Spruw billetjes bij de baby
Typerend is de vurige, rode uitslag, grillig gevormd met min of meer ronde plekken en duidelijk afgebakend met daarbuiten vaak ook kleinere plekjes als ‘eilandjes voor de kust’. Of de billetjes zijn helemaal rood. De uitslag is pijnlijk en kan de huid beschadigen.
Candida is in de darm een gist, die onder gunstige voorwaarden actiever kan worden, dan van status verandert en op andere plaatsen in of op het lichaam opduikt. Voor het gemak noemen we gisten en schimmels allemaal ‘schimmel’.
Gebruik bij klachten van baby in het mondje en/of moeder op de borst
Behandel bij een spruw besmetting op de borst of in het mondje van de baby altijd moeder en kind tegelijk, ook als één van beide geen symptomen heeft.
Behandel, als je moderne allopatische schimmelwerende medicatie gebruikt, nog tien dagen nadat de symptomen verdwenen zijn. Behandel je met 1% oplossing Gentiaan Violet, dan gebruik je dat tot de klachten verdwenen zijn, maar tot maximaal zeven dagen. Is het niet helemaal weg, behandel dan nogmaals een week, nadat je eerst een week niet behandeld hebt.
In de mond van de baby en op de borst
- Maak een gaasje of wattenschijfje vochtig (niet doornat), druppel er wat medicatie op, en breng het aan in en op het hele besmette gebied.
Wat je moet doen naast behandelen met medicatie (spenen, speelgoed, kleren e.d.)
- Als je baby een speen, of spenen heeft, moet je die tijdens de behandeling dagelijks uitkoken en op een schone, droge plaats bewaren. Let er op dat je kindje geen spenen van andere kindjes gebruikt, of andersom.
- Was je handen telkens voor en na het voeden en verschonen. Neem vaak een schone handdoek of gebruik tijdelijk papieren handdoeken of een keukenrol. Maak ook regelmatig de handjes van je kindje schoon. Je kunt hiervoor een washandje gebruiken dat je nat maakt met water waarin een scheut azijn zit.
- Handdoeken, ondergoed en andere kleren die je direct op je lijf draagt warm tot heet wassen, op minimaal 60 graden, of liever op 90 graden.
- Als de infectie opnieuw terugkomt, kun je de gehele behandeling nog een keer over doen. Maar als de infectie nog weer een derde keer direct terugkomt, zoek dan opnieuw naar de oorzaak ervan. Dit kan dus je partner zijn. Maar het kan ook zo zijn dat jouw kindje de speen of spenen van een ander kindje gebruikt dat ook spruw heeft.
Maar misschien is je baby, of ben jij met de derde antibioticakuur bezig. Als dat zo is, weet je gelijk waar de spruw vandaan komt. Door het gebruik van antibiotica verzwakt de bacteriële weerstand omdat ook goede bacteriën gedood worden. Daardoor krijgt de Candida de kans om uit te breken. - Eventueel volg je, ter ondersteuning, een anti-candidadieet.
Behandelen van spruw-melk
Spruwmelk is na verhitten boven de 60 graden veilig om in te vriezen en gebruiken. Moedermelk is eerder fungistatisch dan fungicidaal: het doodt niet, maar voorkómt vermeerdering en vermindert de activiteit van de schimmel. Verse moedermelk is dus een slecht medium voor schimmelvoortplanting ondanks het hoge suikergehalte, vanwege die schimmelwerende bestanddelen. Maar de sporen die in de melk zitten kunnen deels wel overleven en later voor besmetting zorgen. Daarom luidt het officiële advies dus: weggooien. Maar je kan de melk ook behandelen, het is en blijft een perfect voedingsmiddel, hoewel een deel van de beschermende stoffen vernietigd zijn.
- Pasteuriseren: 10 minuten op 62 graden.
- Flash-heating: 15 seconden op 72 graden en vervolgens snel koelen; beter behoud beschermende stoffen dan gewoon pasteuriseren.
- Even tot net aan het kookpunt brengen; is het makkelijkst, geen kookthermometer nodig.
Meer lezen over een heel gebruiksvriendelijke, antistof bewarende pasteurisatiemethode, namelijk flash-heating? Ga naar het artikel Moedermelk verwerken, van collega lactatiekundige Gonneke van Veldhuizen-Staas van Eurolac.
Je partner ook behandelen
Het is zeker niet onverstandig dat ook je partner zich behandelt met de medicatie. Tenminste…, het hangt er van af. Als je partner tijdens het vrijen aan je borsten zuigt, kan hij besmet worden en de volgende keer besmet hij je weer. Als je ook vaginale spruw hebt en je vrijt met je partner, dan treedt er telkens herbesmetting op van de Candida-infectie, via penis, mond of handen. We raden je dus aan om, als je het vermoeden hebt dat je ook een vaginale besmetting hebt, ook daar de spruw te behandelen. In dat geval moet je partner dus ook zijn penis behandelen.
Soms helpt het niet
Als de infectie opnieuw terugkomt, kun je de gehele behandeling nog een keer over doen. Maar als de infectie nog weer een derde keer direct terugkomt, zoek dan opnieuw naar de oorzaak ervan. Dit kan dus je partner zijn. Maar het kan ook zo zijn dat jouw kindje de speen of spenen van een ander kindje gebruikt dat ook spruw heeft.
Maar misschien is je baby, of ben jij met de derde antibioticakuur bezig. Als dat zo is, weet je gelijk waar de spruw vandaan komt. Door het gebruik van antibiotica verzwakt de bacteriële weerstand omdat ook goede bacteriën gedood worden. Daardoor krijgt de Candida de kans om uit te breken.
Lees ook
- Candida Protocol
- Behandeling van lactatie gerelateerde schimmelinfecties: obsoleet of innovatief?
- Fluconazol (Diflucanâ¢)
- Behandeling van pijnlijke tepels en pijnlijke borsten
Literatuur
- The metabolism and mode of action. Docampo R., Moreno S.N., Rockefeller University, New York.
- Andersson Y, Lindquist S, Lagerqvist C, Hernell O. Lactoferrin is responsible for the fungistatic effect of human milk. Early Hum Dev. 2000 Aug;59(2):95-105.
Copyright 2018
© | Op dit artikel rust copyright | StefanKleintjes | .